A empresa estadounidense Hyperion comezará a comercializar minirreactores atómicos en 2013. Unha inmobiliaria española mostrou o seu interese, segundo a firma
MANUEL ANSEDE - Madrid - 24/11/2008 20:30
Os reactores nucleares de peto desenvolvidos nos Alamos , o laboratorio estadounidense que fabricou a primeira bomba atómica, poderían chegar a España. John Deal, director executivo de Hyperion Power Generation , a empresa que comercializará as centrais, confirmou a Público que ?unha inmobiliaria española mostrou interese? polos minirreactores, do tamaño dun frigorífico pero capaces de fornecer enerxía a 20.000 vivendas. Segundo Deal, a inmobiliaria busca unha solución para ?varios centros turísticos illados? das principais redes de distribución eléctrica.
Hyperion, radicada en Santa Fe (Novo México) e financiada pola empresa de capital risco de Denver Altira Group, asegura recibir un centenar de pedidos, principalmente de Estados Unidos e Canadá. Con todo, a primeira minicentral instalarase ao redor de 2013 en Romanía e será xestionada pola compañía checa TES, que solicitou media ducia de unidades. O ambicioso obxectivo de Hyperion é colocar no mercado 4.000 minicentrais entre 2013 e 2023. Para iso, a compañía planea pór en marcha tres fábricas a partir de 2010, unha en Asia, outra en Europa e unha terceira en Estados Unidos, situada en Idaho ou Novo México.O propio Deal dá unha posible pista sobre as intencións da inmobiliaria española con vocación atómica: ?As illas Canarias son un gran exemplo do tipo de lugares adecuados para utilizar as nosas centrais?.
"Canarias é un exemplo do tipo de lugares adecuados para utilizar as nosas centrais", afirma o director de Hyperion
A aterraxe das mininucleares en España requiriría, en calquera caso, un cambio de rumbo do Goberno, cuxo programa electoral mantiña ?o compromiso de substitución gradual da enerxía nuclear por enerxías seguras, limpas e menos custosas?. Ou, directamente, un cambio de Goberno. O Partido Popular si é partidario da enerxía nuclear e Hyperion empezará a comercializar os seus reactores nucleares en 2013, un ano logo das próximas eleccións xerais e da previsible aprobación do seu deseño por parte da Comisión Reguladora da Enerxía Nuclear de EEUU.
A pesar do anuncio da compañía, fontes do Consello de Seguridade Nuclear , o organismo regulador que debe dar o visto e prace a calquera instalación radioactiva en España, aseguran ?non ter constancia? de ningunha petición para instalar unha minicentral en chan español.
O pequeno tamaño dos reactores, metro e medio de ancho e pouco máis de alto, e o seu fácil transporte en tren ou ata nun camión convencional converten a estas pilas nucleares nunha boa opción para poboacións illadas, cuarteis militares en zonas de conflito ou industrias desconectadas doutras fontes de enerxía, como os xacementos petrolíferos ou as desaladoras localizadas en illas.
'Pret a porter' atómico
Ao redor do 25% da poboación mundial non ten acceso a auga potable. Hyperion pode solucionar esta situación atroz ao prover enerxía para bombear, depurar e procesar a auga?, sostén a compañía na súa páxina web. En Xapón xa hai unha decena de plantas desalinizadoras vinculadas a outros tantos reactores, e existen desaladoras atómicas noutros países, como India e Kazajistán. Canarias conta con 330 instalacións de desalinización.
O prezo da batería atómica é, segundo Deal, alcanzable: uns 20 millóns de euros. Para unha comunidade de 20.000 vivendas, a factura inicial ascendería a 1.000 euros por fogar. Ademais, é posible instalar grupos de minicentrais para fornecer enerxía a poboacións de tamaño superior ou industrias con maiores necesidades enerxéticas. Esta oferta de enerxía atómica low cost e prêt-à-porter, no entanto, non vai aforrar o seu programa nuclear civil ao presidente iraniano Mahmud Ahmadineyad. As actuais restricións impostas por Nacións Unidas e Estados Unidos prohiben a subministración de tecnoloxía nuclear a países como Irán e Corea do Norte. ?Se Ahmadineyad pedísenos un dos nosos reactores, teriamos que pedir primeiro permiso a Estados Unidos para venderllo?, ilustra Deal.
Baixo terra
Con todo, a propia compañía explica que non existiría ningún tipo de risco nesta venda. Os minirreactores preséntanse como unha batería, selados de fábrica e sen compoñentes móbiles. A empresa instalaraos baixo terra e o operador deberá establecer no perímetro condiciones de seguridade similares ás doutras plantas nucleares. Ademais, ?o seu combustible non pode ser utilizado para fabricar armas atómicas, de ningún xeito?, tranquiliza Deal. Segundo Hyperion, tamén é imposible que o módulo entre en estado supercrítico e se derrita, desencadeando unha hecatombe nuclear. ?Se se abre, a pequena cantidade de combustible almacenado arrefriaríase inmediatamente?, reza a súa publicidade.
A primeira minicentral instalarase en Romanía en 2013 e será xestionada por unha compañía checa
A diferenza das centrais convencionais, o reactor de peto de Hyperion emprega como combustible uranio enriquecido que absorbeu unha gran cantidade de hidróxeno. Cando o núcleo de uranio descomponse tras a fisión, libera neutrones, que son freados polos átomos de hidróxeno. Os neutrones retardados poden entón rebentar outros núcleos de uranio e provocar unha reacción en cadea. Se o uranio se sobrecalienta, o hidróxeno é expulsado do metal e a reacción en cadea detense. Pero, como o sistema é estanco, o hidróxeno flúe de volta ao uranio cando este se arrefría e a reacción recomienza.
Se, por accidente, atentado ou terremoto o cascarón de aceiro e formigón que protexe ao reactor se resquebrajara, o hidróxeno escaparía e a fisión non podería ter lugar. Esta é a gran novidade do reactor. Non necesita barras de control ?os elementos que deteñen a reacción nuclear en cadea nas centrais tradicionais? nin ningún outro tipo de pezas móbiles. Non require a intervención humana.
A xestión dos residuos tampouco sería un gran contratempo, a xuízo da compañía. Tras os cinco anos de vida útil da batería, o volume dos residuos producidos non supera o dunha pelota de tenis. Logo deste tempo, pódese recargar con novo combustible, pero para iso é necesario desenterrar o módulo completo e transportalo á fábrica de orixe.
A chegada de minirreactores a España non sería, en realidade, unha novidade. A tecnoloxía na que están baseados probouse durante decenios nos submarinos nucleares, alimentados pola enerxía da fisión a pequena escala. E a presenza de sumergibles atómicos é habitual no Estreito de Xibraltar e no porto da colonia inglesa.
Unha central atómica para 600 habitantes
Hyperion non é a única compañía que apostou polas centrais nucleares ?de peto?. A xaponesa Toshiba probou de xeito experimental nos últimos anos un minirreactor de tres metros de lonxitude por un metro de anchura, capaz de producir 10 MW de electricidade, fronte aos 27 MW de Hyperion. Toshiba instalará ao redor de 2012 o primeiro reactor, denominado 4S (polas iniciais en inglés de superseguro, pequeno e simple), na pequena localidade de Galena, en Alaska, se a Comisión Reguladora da Enerxía Nuclear de EEUU dá luz verde ao proxecto o ano que vén. Galena é unha aldea minúscula e afastada de calquera rede de distribución eléctrica. Os seus 675 habitantes obteñen enerxía da gasolina e o propano que lles chega por barco. O problema é que o seu río, o Yukon, está conxelado uns nove meses ao ano. E a enerxía é imprescindible nunha rexión na que as temperaturas mergúllanse baixo o cero.
O Concello aceptou en 2004 unha proposta de Toshiba e servirá de coelliño de indias do novo reactor. A firma xaponesa quere enterrar a ?pila nuclear? a unha profundidade de 30 metros , baixo varias capas de aceiro, chumbo e formigón, para illar a radiación e evitar posibles ataques terroristas. O reactor 4S podería, sen apenas mantemento, dar electricidade a Galena e algunhas aldeas veciñas durante 30 anos, sen necesidade de levar a cabo paradas de recarga. Toshiba planea lanzar unha campaña de publicidade para vender unidades da súa 4S a compañías mineiras, desalinizadoras e plantas para produción de hidróxeno. Segundo a World Nuclear Association, o fabricante espera que as vendas para produción de hidróxeno superen en número ás de reactores destinados á produción de electricidade.
