7.200 PRESOS POLÍTICOS:
UNHA REALIDADE OCULTA EN COLOMBIA
A maioría dos reos do Goberno son campesiños.
O sistema penal e carcelario viola as garantías dos reclusos.
BENYTSA GONZÁLEZ
A marcha contra o terrorismo de Estado aumentou as ameazas contra as ONG
convocantes. REUTERS
Caracas. No último ano, o conflito colombiano percorreu o mundo
enteiro a través das páxinas dos máis importantes diarios do planeta.
O troco humanitario e a liberación da ex candidata presidencial Ingrid
Betancourt, como símbolo dos reféns en mans das Forzas Armadas
Revolucionarias de Colombia (Farc), moveu a millóns de persoas a clamar
a liberdade de todos os secuestrados e a esixir a desarticulación
da guerrilla.
Pero, o conflito colombiano non xera sufrimento dun só lado, a
realidade ten dúas caras. Fronte aos máis de 700 reféns en mans das
Farc atópanse os 7.200 presos políticos do Estado, quen enfrontan
cargos por "rebelión ou conexos".
O Comité de Solidariedade cos Presos Políticos colombianos (Cspp),
defensor dos dereitos humanos e en permanente alerta sobre a situación
que viven estes detidos, afirma que as violacións ás garantías dos
reclusos son constantes por parte do Estado.
"Aínda cando o Instituto Nacional Penal e Carcelario (Inpec) di
que nos cárceres non hai distinción de presos, que todos son iguais e envíanse a calquera penal, na práctica a diferenza de trato que recibe
o preso político, do reo social e do paramilitar si existe", indicou
Carolina Louro, representante do Cspp en Santander en conversación con Últimas
Noticias. Para Louro, a política do Inpec é só parte da
estratexia gobernamental para descoñecer o conflito armado que vive
Colombia.
Delito: ser campesiño. O Cspp divide a poboación penal que atende en dous
grupos: aqueles que forman parte da insurxencia armada e os que dentro da
vida civil fan oposición ao Estado na procura dun cambio
social.
Os primeiros representan uns 1.500 detidos e os segundos, entre os que se atopan estudantes, sindicalistas, defensores dos dereitos
humanos, familiares dos membros da guerrilla, nais e campesiños,
suman os 5.700 presos políticos restantes. E dentro deste grupo, a
maioría son campesiños.
"O campesiño está preso porque a insurxencia habita na súa zona. Milite ou
non milite, pense igual ou non, está preso.
Chega a estar nos cárceres", afirma Louro.
Segundo explica, tras a decisión do Goberno de xerar un movemento
nacional de informantes contra a guerrilla, cun sistema de recompensa,
producíronse casos de acusacións falsas sobre campesiños baseadas en diferenzas
veciñais e en odios persoais.
Ademais, comentou Louro, os xuíces non piden probas das acusacións para
condenar ao denunciado. Só lles basta coa súa apreciación subxectiva sobre a
veracidade do feito e a confiabilidad do testemuño de polo menos dúas
persoas.
Sistema penal. Como parte da súa política penal, o Estado colombiano
estableceu acordos con Estados Unidos e o Buró Federal de Prisións e creou
un conxunto de centros de alta seguridade que funcionan a imaxe e semellanza
dos cárceres estadounidenses.
Respecto diso, o Cspp manifesta que este modelo carcelario aniquila ao ser
humano e dentro del vulnéranse os dereitos humanos dos reos.
Todos os presos políticos son enviados a estas prisións de máxima
seguridade. Condenados ou sindicados, todos corren a mesma sorte.
O Código Penal de Colombia (CPC) contemplou ata o 2005 unha pena de seis a nove
anos por rebelión, a cal podía ser reducida por bo comportamento
a tres anos. En 2006, a condena incrementouse de nove a doce anos.
Segundo cifras do Cspp, a metade dos detidos por rebelión están só
sindicados pola comisión deste delito. No entanto, debido aos
atrasos no sistema xudicial, poden chegar a purgar ata tres anos e
logo ser deixados en liberdade.
"Nunha familia detiveron a mamá e papá, deixaron aos seus dous nenos voando e
foron absoltos 15 días antes de cumprir tres anos", dixo Carolina Louro.
"E isto é moi normal.
Cos campesiños é normal, coa xente dos movementos sociais isto
é normal", agregou.
Aínda cando o CPC define ao rebelde como a persoa que baixo as armas fai
oposición ao Estado, os civís que se opón e buscan un cambio social
esgrimindo as súas ideas, suman case 80% dos presos políticos de Colombia.