- - - Servizo Informativo "Alai-amlatina" - - -
UNASUR: A integración posible
Raúl Zibechi
ALAI AMLATINA, 30/05/2008, Montevideo.- Non é ALBA, nin o MERCOSUR
ampliado, nin a integración enerxética que viña traballando Venezuela.
A UNASUR, impulsada por Brasil, ten vantaxes e desvantaxes: entre as
primeiras, potencia a autonomía rexional respecto dos Estados Unidos;
pero é un tipo de integración á medida das grandes empresas
brasileiras.
O 23 de maio, en Brasília, once presidentes e un vicepresidente en representación
dos doce países de América do Sur, asinaron o
Tratado Constitutivo da Unión de Nacións Suramericanas (UNASUR). O
tempo dirá, pero todo indica que se trata dun feito que fará historia
no longo e complexo proceso de integración dos países da rexión
e, moi en particular, da afirmación dun proxecto propio que
necesariamente toma distancias de Wáshington.
O proceso en curso presenta dúas novidades respecto dos anteriores.
Un, é o neto protagonismo de Brasil que se converteu na
locomotora rexional, logo de tecer unha alianza estratéxica con Arxentina.
O resto dos países poden elixir entre seguir a
corrente do país que representa a metade do PIB rexional e da
súa poboación e é, xunto a Rusia, China e India, un dos principais
emerxentes do mundo. Pero, ademais, o único en condicións de liderar
un proceso que colocará á rexión como un dos cinco ou seis polos
de poder global.
O segundo, é que a seguridade rexional foi substituída á enerxía
como disparador da integración. Luiz Inacio Lula dá Silva presentou a
proposta de crear un Consello de Defensa Suramericano, do que só a
Colombia de Alvaro Uribe tomou distancias. No entanto, creouse un
grupo de traballo que en 90 días presentará un informe técnico co
obxectivo de eliminar as diverxencias existentes. Lula mostrouse
confiado en que Uribe aceptará a integración en materia de seguridade,
logo da súa viaxe a Bogotá o próximo 20 de xullo.
Deste xeito, a diplomacia de Itamaraty arrincona as expectativas do
Pentágono de abrir unha fronte militar, logo do ataque ao campamento das
FARC en chan ecuatoriano o pasado 1 de marzo. Esta é apenas a
fase final dunha estratexia que comezou con manobras conxuntas entre
Brasil e Arxentina, cuxas hipótese de conflito consistían na
defensa dos recursos naturais ante unha potencia extracontinental. En novembro
de 2006, o coronel Oliva Neto, quen dirixe o Núcleo de Asuntos
Estratéxicos da Presidencia de Brasil, fixera a
proposta de crear unhas forzas armadas rexionais como parte do
proxecto Brasil en Tres Tempos, que busca converter á nación nun
?país desenvolvido? para 2022.
Para horror de Wáshington, e das dereitas vernáculas, a rexión
contará en diante con catro poderosas instancias de integración: a
UNASUR, o Consello de Defensa, e segundo o anuncio de Lula, ?un banco
central e unha moeda única?. Non está claro que papel xogará o Banco do
Sur, aínda que é probable que Brasília opte por outro formato en liña co
seu poderoso Banco Nacional de Desenvolvemento, que conta con máis fondos para
investir na rexión que o FMI e o propio Banco Mundial.
Sen dúbida, esta integración á medida do ?Brasil potencia? non é a
que preferiría Hugo Chávez, pero as dificultades polas que
atravesa o proceso bolivariano e os resquemores que levanta na
rexión, fortaleceron a opción brasileira. Que as grandes empresas dese
país (Petrobras, Embraer, Odebrecht, Camargo Correa, Itaú?.) serán
as grandes beneficiarias, está fóra de dúbida. Seguramente, sexa o
prezo a pagar por romper dependencias máis onerosas.
Analistas conservadores como o arxentino Rosendo Fraga, esperan que ?a
heteroxeneidade dos doce países da rexión? (Nova Maioría, 20 de maio)
sexa a pedra no zapato do proceso de integración. Wáshington
ten as mesmas expectativas e, ademais, traballa con afán para iso.
Chama a atención, en vista das escasas perspectivas de futuro que
teñen os pequenos países nun mundo globalizado, que o único
presidente que faltou á cita sexa Tabaré Vázquez.
- Raúl Zibechi, xornalista uruguaio, é docente e investigador na
Multiversidad Franciscana de América Latina, e asesor de varios grupos
sociais.
Máis información: http://alainet.org
______________________________________
Axencia Latinoamericana de Informacion
email: info@alainet.org
Subscricións: http://listas.alainet.org/listas/subscribe/alai-amlatina
Desuscripciones:
mailto:sympa@listas.alainet.org?subject=UNS alai-amlatina