Haití: Unha crise en múltiples facetas
Wooldy Edson Louidor
Angélica López
ALAI AMLAYINA, 15/07/2008, Porto Príncipe.-
Crise social
A comezos do mes de abril de 2008, Haití enfrontouse a múltiples
brotes de manifestacións contra a fame acompañadas de actos
violentos e de vandalismo, o que se considerou como parte dun
movemento mundial de protesta que estalaba paralelamente en varios
países con altos índices de pobreza tales como Burkina Faso, Camerún ou
Senegal.
Crise do modelo económico neoliberal
Desde diversos sectores en Haití, particularmente dalgunhas
organizacións do movemento altermundista e aínda dos movementos de protestas
contra a carestía da vida, choveron reiteradas críticas
en contra do modelo económico neoliberal aplicado no país desde
a metade dos anos oitenta, sobre todo a partir de feitos como a matanza
dos porcos de raza criolla ordenada polo Estado; tras a apertura
descontrolada do noso mercado ao comercio internacional e coa
crecente privatización das empresas estatais.
A entrada de produtos estranxeiros provenientes de países do primeiro
mundo con moi baixos aranceis destruíu a produción nacional e volveunos completamente dependentes, primeiro do estranxeiro e logo da
conmiseración dos organismos de financiamiento e da comunidade
internacional, o que aumentou de paso a nosa suposta débeda
económica.
A través das manifestacións (ata agora), a xente vén pedindo
o relanzamento da produción nacional e a implantación dun novo
modelo económico máis preocupado polo benestar da poboación, e
menos centrado na estabilidade macroeconómica e en quedar fiel aos
ditados dos financiadores internacionais.
Crise gobernamental
Por mor das manifestacións contra o fame e do impacto nacional
que estas tiveron, Haití enfrontouse a unha crise gobernamental causada
pola decisión do Senado da República de destituír ao
primeiro ministro Jacques Édouard Alexis. Os 16 de 24 senadores que votaron a
destitución o 12 de abril, dixeron na súa carta ao xefe do goberno que
?as haitianas e haitianos xa non cren na capacidade do equipo
gobernamental que Vde. dirixe para tomar as decisións necesarias
que permitan aliviar a miseria na que viven cada día?.
Desde entón, a nación atópase á espera de que un novo
primeiro ministro sexa ratificado para suceder a Alexis, quen segue
xestionando os asuntos correntes. En efecto, dous dos tres primeiros
ministros designados ata o momento polo presidente René Préval,
Pierre Erick Pierre e Robert Manuel, foron rexeitados o 12 de maio e
o 12 de xuño respectivamente pola Cámara de deputados, en particular
por un bloque político formado ao interior de devandita Cámara chamado
Concertación de Parlamentarios Progresistas (CPP). A razón argumentada
para o rexeitamento das candidaturas dos dous primeiros ministros
designados foi a suposta inconformidade dos seus documentos en relación ao que
manda a Constitución haitiana vixente. A nova primeira ministra
designada por Préval, Michèle Duvivier Pierre Louis, espera aínda o voto
de ratificación do Parlamento para entrar en función.
Crise de seguridade
Mentres tanto, o secuestro foi gañando máis terreo en todo o
territorio nacional, o que levou a un centenar de organizacións da
sociedade civil a manifestarse publicamente e de forma masiva o 4 de xuño
pasado na rúas de Porto Príncipe. A finalidade de devandita
manifestación era dicir un Non contundente a este fenómeno inaceptable
que cobra cada vez máis vítimas, principalmente entre a nenez e a
adolescencia.
Crise moral?
A designación da nova primeira ministra, Michèle Duvivier Pierre
Louis, vén xerando un novo debate na sociedade en torno ao tema
da ?moralidade?. Parte dalgúns sectores, sobre todo das igrexas
protestantes e dalgúns grupúsculos políticos, esixen ás dúas
Cámaras que se forme unha comisión ética para investigar a vida privada
da candidata co fin de confirmar ou non a súa suposta homosexualidade.
Segundo tales sectores, unha persoa homosexual non pode de ningún xeito
acceder ao posto de primeiro ministro, independentemente de que todos
os seus documentos estean en conformidade co prescrito pola Constitución
e que posúa as capacidades e competencias necesarias para ocupar devandito
posto.
Actualmente, a crise vai tomando unha configuración moral (ou
pseudo-moral?) que moitos organismos de dereitos humanos, organizacións
feministas, grupos de intelectuais, académicos, grandes figuras
políticas nacionais e internacionais e outros sectores relixiosos
consideran como unha ?volta á inquisición?, unha ?campaña sexista?
contra a muller e unha ?deriva? para o país.
A crise ameaza con intensificarse
A metade do mes de xuño, o presidente Préval manifestou a súa inquietude de que,
pola actual subida do prezo do barril de petróleo no
mercado internacional (naquel entón, 139 dólares o barril) e
debido á incapacidade do actual goberno haitiano para seguir
subvencionando os produtos petrolíferos (subvención que lle custou
12 millóns de dólares en déficit), os prezos dos produtos
alimenticios sufran un considerable aumento nas próximas semanas e,
polo tanto, renóvense as manifestacións contra o fame e prodúzanse novos conflitos sociais.
Ademais un novo ano escolar comezará no mes de setembro, o que
implicará para moitas familias pobres e da clase media, enfrontarse
novamente aos altísimos custos da escolaridad dos seus fillos e fillas
e á compra de uniformes e útiles escolares. Á súa vez, os prezos do
transporte público que subiron tamén proporcionalmente ao aumento
do combustible, incidirán con toda seguridade no incremento dos
gastos das familias haitianas para o traslado dos seus fillos e fillas á
escola e a mobilización dos pais cara aos seus lugares de traballo.
Crise de desesperación e coraxe
Desde o 23 de xuño, data na que o presidente Préval designou a Michèle
Duvivier Pierre Louis ao posto de primeiro ministro, a poboación
espera unha resposta do Parlamento e concretamente da Cámara de deputados,
para que o baleiro gobernamental poida ser enchido dunha
vez por todas e fórmese un novo equipo competente e non corrupto, apto para
atacar esta crise que cobra diversas facetas día a día e que ameaza
con intensificarse.
Con todo, a miseria e a desesperación na que vive a poboación
desgraciadamente están lonxe de acabarse no curto prazo, xa que o
xogo de forzas políticas no Parlamento non é favorable ao actual
xefe de Estado haitiano quen non deixa de buscar o aval do grupo
maioritario na Cámara de deputados, o CPP, e de todos os partidos
políticos.
Pola súa banda, as múltiples axudas ofrecidas polo Fondo Monetario
Internacional, o Programa Alimentario Mundial e outros organismos e
países da comunidade internacional revélanse insuficientes para
endereitar a situación dunha sociedade desgarrada nas súas máis íntimas
fibras e que sofre dun mal estrutural e histórico do que estamos
asistindo á manifestación das súas múltiples facetas.
- Wooldy Edson Louidor e Angélica López
AlterPresse
Máis información: http://alainet.org
______________________________________
Axencia Latinoamericana de Informacion
email: info@alainet.org